Yangın söndürme sistemlerinin vazgeçilmez bileşenlerinden biri olan sprinkler başlıkları, yangın anında erken müdahale ve etkin söndürme performanslarıyla büyük önem taşır. Doğru sprinkler seçimi, hem yangının büyümesini engeller hem de maddi ve manevi kayıpları minimize eder.

 Sprinkler Çeşitleri

  1. Standart Pendent Tip Sprinkler:

– Tavandan aşağıya doğru sarkan başlıklardır.

– Genel kullanım alanları ofisler, oteller, alışveriş merkezleri gibi kapalı mekanlardır.

– Atış Mesafesi: Ortalama 3-4 metre yarıçapında.

– Kullanım Basıncı: 1-12 bar (ideal çalışma 2-4 bar)

  1. Yukarı Yönlü Upright Sprinkler:

– Genellikle tesisat borularının üst yüzeyinde konumlandırılır.

– Fabrikalar, depolar ve yüksek tavanlı alanlarda kullanılır.

– Atış Mesafesi: Ortalama 3,5-4,5 metre yarıçapında.

– Kullanım Basıncı: 1-12 bar (ideal çalışma 2-5 bar)

  1. Duvar Tipi Sidewall Sprinkler:

– Duvarlara yatay şekilde monte edilir ve özellikle koridorlar, odalar ve dar alanlarda tercih edilir.

– Atış Mesafesi: Yatayda yaklaşık 4-6 metre, dikeyde 2-3 metre.

– Kullanım Basıncı: 1-10 bar (ideal çalışma 2-4 bar)

 

  1. Gizli Concealed Sprinkler:

– Dekoratif amaçla, tavanda gizli şekilde monte edilir.

– Otel odaları, restoranlar, müze gibi estetik kaygının yüksek olduğu yerlerde tercih edilir.

– Atış Mesafesi: Ortalama 3-4 metre yarıçapında.

– Kullanım Basıncı: 1-10 bar (ideal çalışma 2-4 bar)

Siprinkler Teknik Özellikleri Nelerdir?

Tepki Süresi:

– Standart Tepkimeli: 5-10 dakika içinde tepki verir.

– Hızlı Tepkimeli (Quick Response): 1-3 dakika içerisinde aktif olur, otel, hastane gibi hassas alanlarda önerilir.

Çalışma Sıcaklığı:

– Genellikle 57°C, 68°C ve 79°C gibi farklı sıcaklıklarda aktif olan modeller bulunur.

– Kullanım alanına ve yangın yüküne göre seçilir.

Malzeme:

-Pirinç gövdeli olup korozyona karşı krom kaplama, özel alaşım veya paslanmaz çelik olarak üretilebilir.

K-Faktörü

– Debi-basınç ilişkisini belirleyen katsayıdır (genellikle 5,6 – 11,2 arasında değişir).

– K faktörü arttıkça sprinkler debisi yükselir.

Sprinkler Kullanım Basıncı ve Atış Mesafesi İlişkisi

Sprinkler sisteminde çalışma basıncı, suyun püskürtme alanını ve etkinliğini doğrudan etkiler. Düşük basınçlarda atış mesafesi azalırken, ideal basınç aralıklarında maksimum koruma sağlanır. Örneğin, 2-4 bar basınç aralığı, genel olarak sprinklerlerin en ideal performans gösterdiği seviyedir. Basıncın gereğinden yüksek olması ise su dağılımını bozabilir ve sprinkler başlıklarına zarar verebilir.

Doğru sprinkler seçimi için atış mesafesi, ortamın fiziksel özellikleri, yangın riski ve kullanım alanının hassasiyet derecesi dikkate alınmalıdır. Projelendirme aşamasında uluslararası standartlar (NFPA, EN 12845 vb.) doğrultusunda hareket edilmesi, sistemin güvenilirliğini ve verimliliğini artıracaktır.

 

Siprinkler Tablosu

Sprinkler Tipi Montaj Şekli Kullanım Alanı Atış Mesafesi Kullanım Basıncı Tepki Süresi

Çalışma Sıcaklığı

Standart (Pendent) Tavandan aşağı Ofis, otel, AVM 3-4 m yarıçap 1-12 bar (ideal 2-4 bar) Standart: 5-10 dk,
Hızlı: 1-3 dk
57°C, 68°C, 79°C
Yukarı Yönlü (Upright) Tesisat üstünde Fabrika, depo, yüksek tavanlı alanlar 3,5-4,5 m yarıçap 1-12 bar (ideal 2-5 bar) Standart: 5-10 dk,
Hızlı: 1-3 dk
57°C, 68°C, 79°C
Duvar Tipi (Sidewall) Duvara yatay montaj Koridor, oda, dar alanlar Yatayda 4-6 m,
Dikeyde 2-3 m
1-10 bar (ideal 2-4 bar) Standart: 5-10 dk,
Hızlı: 1-3 dk
57°C, 68°C, 79°C
Gizli (Concealed) Tavanda gizli montaj Otel odaları, restoran, müze 3-4 m yarıçap 1-10 bar (ideal 2-4 bar) Hızlı: 1-3 dk 57°C, 68°C, 79°C